Podstawowa działalność ERZ

Gdy decyzje przedsiębiorstwa podejmowane są na szczeblu ponadnarodowym, krajowy system informacji i konsultacji nie pozwala pracownikom w różnych państwach członkowskich na wspólne działania i wyrażenie swoich poglądów lub obaw dotyczących takich ponadnarodowych kwestii. Prawodawstwo UE dotyczące ERZ ma na celu wypełnienie luki między coraz bardziej ponadnarodowym charakterem procesu decyzyjnego w przedsiębiorstwach a prawami pracowników do informacji i konsultacji, które są zdefiniowane i ograniczone na poziomie krajowym. ERZ promują wspólne zrozumienie ponadnarodowych wyzwań stojących przed dużymi przedsiębiorstwami wielonarodowymi oraz zaangażowanie pracowników w podejmowanie decyzji, w celu wymiany informacji na temat możliwych rozwiązań, ułatwienia ich wdrażania i zwiększenia wpływu na podejmowanie przez pracodawcę strategicznych decyzji.

Ich potencjał powinien być w pełni wykorzystany w obecnym kontekście bliźniaczej, cyfrowej i zielonej transformacji oraz głębokich zmian w przemyśle.

Definicja Informacji i Konsultacji

Artykuł 1 dyrektywy o ERZ

Informowanie pracowników i konsultowanie się z nimi mają miejsce na odpowiednim szczeblu kierownictwa i reprezentacji, w zależności od podnoszonej kwestii. W tym celu kompetencja europejskiej rady zakładowej oraz zakres trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi objęty niniejszą dyrektywą są ograniczone do kwestii ponadnarodowych.

Artykuł 2 dyrektywy o ERZ

„Informowanie” oznacza przekazywanie przez pracodawcę danych przedstawicielom pracowników, aby umożliwić im zapoznanie się z podnoszoną kwestią i zbadanie jej; informacja powinna być przedstawiana w odpowiednim momencie, w odpowiedni sposób i zawierać odpowiednią treść, aby możliwe było przeprowadzenie dogłębnej oceny ewentualnego wpływu i – w razie potrzeby – przygotowanie konsultacji z właściwym organem danego przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym;

„Konsultacja” nawiązywanie dialogu oraz wymianę poglądów między przedstawicielami pracowników i centralnym kierownictwem lub innym bardziej odpowiednim poziomem kierownictwa, w odpowiednim momencie, w odpowiedni sposób i o odpowiedniej treści, która umożliwiłaby przedstawicielom pracowników wyrażenie opinii na podstawie dostarczonych informacji, na temat proponowanych działań, których dotyczą konsultacje; bez uszczerbku dla zadań kierownictwa i w rozsądnym czasie działania te mogą być uwzględnione przez przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym.

Punkt 22 preambuły dyrektywy o ERZ

Należy zdefiniować pojęcie „informowanie”, przy uwzględnieniu celu zakładającego odpowiednią analizę przeprowadzoną przez przedstawicieli pracowników, co oznacza, iż informacja powinna być przedstawiana w odpowiednim momencie, w odpowiedni sposób i zawierać odpowiednią treść, nie powodując spowolnienia procesu podejmowania decyzji w przedsiębiorstwach.

Punkt 23 preambuły Dyrektywy o ERZ

Należy zdefiniować pojęcie „konsultowanie”, przy uwzględnieniu celu pozwalającego na wyrażenie opinii, która będzie pomocna w podjęciu decyzji, co oznacza, iż konsultacja ma miejsce w odpowiednim czasie, w odpowiedni sposób i zawiera odpowiednią treść.

Należy zagwarantować pracownikom i ich przedstawicielom informowanie ich i konsultowanie się z nimi na odpowiednim poziomie kierownictwa i organów reprezentujących, w zależności od podnoszonych kwestii. W tym celu kompetencje i zakres działania europejskiej rady zakładowej muszą być odrębne od kompetencji i zakresu działania krajowych organów reprezentujących oraz ograniczać się do kwestii ponadnarodowych.

W ramach swoich obowiązków członkowie ERZ są zobowiązani do składania sprawozdań z prac ERZ przedstawicielom pracowników lub w przypadku braku odpowiednich struktur, ogółowi pracowników. (zob. dyrektywa o ERZ, art. 10 punkt 2). Nie nalaży ograniczyć obowiązku sprawozdawczego do ogólnego oświadczenia wydanego wspólnie przez kierownictwo i ERZ po posiedzeniach rady. Członkowie ERZ nie powinni być pozbawieni możliwości osobistej komunikacji z pracownikami, których reprezentują, bez ingerencji ze strony kierownictwa. Przedstawiciele pracowników będą zazwyczaj korzystać z ustanowionych krajowych organów reprezentacji pracowników w celu składania sprawozdań tym, których reprezentują.

Dyrektywa o ERZ nie jest zbyt pomocna w definiowaniu, które informacje są poufne i jak z nimi postępować. Artykuł 8 dyrektywy pozostawia tę kwestię w gestii państw członkowskich. Dialog w ramach ERZ musi być otwarty i transparenty. Klauzula poufności powinna mieć zastosowanie wyłącznie w stosunku do informacji, które zostały wyraźnie i racjonalnie określone jako takie. Niedopuszczalne jest traktowanie wszystkich informacji jako poufnych, ponieważ uniemożliwiłoby to członkom ERZ wypełnianie ich obowiązków, w szczególności w komunikacji z pracownikami krajowymi lub organami przedstawicielskimi pracowników. W celu uniknięcia niewłaściwego wykorzystania informacji poufnych, centralne kierownictwo musi wyjaśnić, dlaczego i jak długo dane informacje muszą pozostać poufne. Obowiązek zachowania poufności (również w odniesieniu do ekspertów zewnętrznych) obowiązuje po wygaśnięciu kadencji członków ERZ, ale tylko tak długo, jak długo informacje mają charakter pozostają poufny.

Pytania sprawdzające

1.      Jak informacje i konsultacje są zdefiniowane w dyrektywie o ERZ?

2.      Jak zapewnić skuteczny proces informowania i konsultacji?

3.      W jaki sposób dyrektywa ERZ odnosi się do kwestii poufności?