Ustanawianie ERZ

Wymogi, które należy spełnić, aby przedsiębiorstwo zostało objęte dyrektywą o ERZ, w przypadku przedsiębiorstwa posiadającego zakłady w co najmniej dwóch państwach członkowskich, są następujące:

• co najmniej 1 000 pracowników zatrudnionych w państwach członkowskich
• i co najmniej 150 pracowników zatrudnionych w każdym z co najmniej dwóch państw członkowskich.

Ustanowienie procedur i/lub organów wymaga inicjatywy zainteresowanej strony. Stroną inicjującą może być:

• centralne kierownictwo,
• lub co najmniej 100 pracowników lub przedstawicieli pracowników z co najmniej dwóch organizacji działających w co najmniej dwóch państwach członkowskich. Liczba pracowników pochodzących z jednego kraju nie jest określona.

Związek zawodowy inicjujący ustanowienie ERZ powinien porozumieć się z co najmniej jedną inną organizacją zależną, oddziałem lub organizacją reprezentującą pracowników działającą w innym państwie członkowskim, a w przypadku braku takiego porozumienia – z organizacją pracowników. Ustanowienie ERZ może być również zainicjowane przez dwie lub więcej zakładów pracy działających w tym samym państwie członkowskim, ale w tym przypadku centralne kierownictwo nie jest zobowiązane do współpracy.

Kolejnym warunkiem jest wymóg, aby inicjatorzy zaangażowali co najmniej 100 pracowników, za pośrednictwem związku zawodowego lub bezpośrednio. Liczba ta musi obejmować pracowników z co najmniej dwóch zakładów pracy. Oznacza to, że jeśli istnieje kilka zakładów pracy lub instytucji, ale nie wszyscy ich pracownicy chcą dołączyć do tej inicjatywy, nie ma przeszkód do utworzenia rady.

Dyrektywa nie precyzuje treści inicjatywy, niemniej jednak, powinna ona wyrażać zamiar utworzenia ERZ, wniosek o podjęcie działań przez centralne kierownictwo oraz akceptację powyższych warunków. Wniosek musi być skierowany do centralnego kierownictwa, przedsiębiorstw zarządzających lub grup przedsiębiorstw na poziomie UE. Międzynarodowe, specyficzne dla przedsiębiorstwa przepisy oraz jego wewnętrzny regulamin określają właściwych przedstawicieli przedsiębiorstwa. Struktura firmy może zostać upublicznia w dostępnych informacjach dotyczących przedsiębiorstwa. Wniosek może być skierowany do zarządu spółki lokalnej lub jej oddziału. W takim przypadku adresaci inicjatywy powinni jak najszybciej przekazać wniosek i wszystkie informacje o inicjatorach do centralnego kierownictwa. Centralne kierownictwo powinno przekazać te informacje wszystkim podległym spółkom i ich oddziałom, aby jeśli wyrażają taką wolę, mogły dołączyć do inicjatywy.

Prowadzenie negocjacji w sprawie ustanowienia ERZ wymagają powołania specjalnego zespołu negocjacyjnego. Do centralnego kierownictwa firmy i specjalnego zespołu negocjacyjnego należy uzgodnienie dokładnej formy i zadań ERZ w formie umowy. Na przykład, należy uzgodnić następujące kwestie:

• zakres działalności spółek objętych pracami rady;
• skład rady (liczba członków, rozmieszczenie geograficzne z uwzględnieniem, w miarę możliwości, potrzeby zrównoważonej reprezentacji pracowników pod względem działalności zawodowej, kategorii pracowników i płci oraz kadencji);
• funkcje i tryb informowania europejskiej rady zakładowej i konsultowania się z nią oraz metody przekazywania informacji i konsultowania się między europejską radą zakładową a krajowymi organami reprezentującymi pracowników;
• miejsce, częstotliwość i czas trwania posiedzeń ERZ;
• w stosownych przypadkach, skład, tryb powoływania, funkcje i zasady działania każdego komitetu o zmniejszonym składzie utworzonego w ramach rady,
• środki finansowe i materialne przeznaczone przez pracodawcę na rzecz europejskiej rady zakładowej,
• datę wejścia w życie i okres obowiązywania umowy.

Pytania sprawdzające

1.         Jakie kryteria należy spełnić, aby utworzyć europejską radę zakładową w przedsiębiorstwie ponadnarodowym?

2.         Czym jest specjalny zespół negocjacyjny?

3.         Jakie informacje powinna zawierać umowa zawarta przez specjalny zespół negocjacyjny?